Eczeem bij kinderen behandelen met planten

Veelvoorkomende huidklachten bij kinderen zijn eczeem, luieruitslag bij baby’s en acne bij adolescenten. Fytotherapeutica kunnen zowel inwendig als uitwendig worden toegepast. Onder andere calendula, Amerikaanse toverhazelaar, groene thee en teunisbloemolie worden besproken.

Gebruik van de hieronder beschreven kruiden lijkt op basis van traditioneel gebruik en klinisch onderzoek veilig, maar er dient rekening gehouden te worden met allergieën, zeker bij kinderen met atopisch eczeem.

Atopisch eczeem en dermatitis

De EMA en ESCOP maken op basis van traditioneel gebruik melding van de toepassing van haver (Avena sativa), driekleurig viooltje (Viola tricolor) en Amerikaanse toverhazelaar (Hamamelis virginiana) bij eczeem. [1,2] Toevoeging van haver of soja-olie aan badwater zou verlichting kunnen geven bij eczeem. [1,3] Toverhazelaar-hydrolaat wordt toegepast door middel van kompressen of een crème. De crème kan al worden toegepast bij baby’s vanaf vier weken. [2]

Klinische studies zijn gedaan met medicinale honing, kokosolie en teunisbloemolie, waarbij honing en kokosolie uitwendig worden toegepast en het omega 6-vetzuur gamma-linoleenzuur uit teunisbloem (Oenothera biennis) wordt ingenomen. Honing, al dan niet in combinatie met bijenwas en olijfolie, is onderzocht bij volwassenen. [4] Gebruik bij kinderen vanaf één jaar lijkt echter veilig te zijn. [5] Toepassing van kokosolie of mineralenolie bij 117 kinderen met atopisch eczeem wees uit dat kokosolie effectiever was in het verminderen van eczeemplekken. [5]

Recente studies richten zich op onbekendere kruiden, waaronder Oost-Indische sandelhoutolie (Santalum album) en vijg (Ficus carica fructus). Een crème van een water-extract van gedroogde vijgen was effectiever dan een crème met 1% hydrocortison bij kinderen tussen de vier maanden en veertien jaar met atopisch eczeem. [6] Gebruik van sandelhoutolie maakte eczeemplekken met de helft kleiner bij 75% van de kinderen. [7] Vervolgstudies met grotere studiepopulaties moeten de effectiviteit beter in kaart brengen.

Gebruik van kruiden bij baby’s

Gebruik van kokosolie en medicinale honing is in de klinische setting onderzocht bij baby’s met een tere huid of wonden. Het aanbrengen van kokosolie op de huid van vroeggeboren kindjes zorgt voor een verminderd waterverlies via de huid, minder kans op huidontstekingen en een betere conditie van de huid. [10] Honing werd met succes toegepast bij drie pasgeborenen die opgenomen waren in het ziekenhuis en gecompliceerde doorligwonden ontwikkelden. [11] Driemaal daags gebruik van een crème met 1,5% calendula-extract (Calendula officinalis) gedurende tien dagen heeft effectiviteit laten zien bij een kleine groep kinderen met luieruitslag. [2] Evenals een bereiding van een 2.7-5.5:1 alcoholextract van kamille (Maticaria chamomilla), dat vanaf vier weken kan worden gebruikt als adjuvans bij huidirritatie in het anale- en genitale gebied als ernstige aandoeningen uitgesloten zijn. [1]

Dit artikel is verschenen in het Nederlands Tijdschrift voor Fytotherapie.

Referenties

1. European Medicines Agency. HMPC monographs: Overview of recommendations for the uses of herbal medicinal products in the paediatric population, via https://www.ema.europa.eu/en/documents/other/hmpc-monographs-overview-recommendations-uses-herbal-medicinal-products-paediatric-population_en.pdf geraadpleegd op 11-12-2020.
2. ESCOP monographs – Online consulation via https://escop.com geraadpleegd 11-12-2020.
3. Dawid-Pać R. Medicinal plants used in treatment of inflammatory skin diseases.Postepy Dermatol Alergol. 2013;30(3):170-7.
4. Hussain Z, et al. Phytotherapeutic potential of natural herbal medicines for the treatment of mild-to-severe atopic dermatitis: A review of human clinical studies.Biomed Pharmacother. 2017;93:596-608.
5. Pecoraro L, et al. Honey and children: only a grandma’s panacea or a real useful tool?Int J Food Sci Nutr. 2020 Aug 25;1-8
6. Abbasi S, et al. A new topical treatment of atopic dermatitis in pediatric patients based on Ficus carica L. (Fig): A randomized, placebo-controlled clinical trial. Complement Ther Med. 2017;35:85–91.
7. Sharma M, et al. East Indian sandalwood oil is a phosphodiesterase inhibitor: A new therapeutic option in the treatment of inflammatory skin disease. Front Pharmacol. 2018;9.
8. Saric S, Notay M, Sivamani R. Green Tea and Other Tea Polyphenols: Effects on Sebum Production and Acne Vulgaris. Antioxidants. 2016;6(1):2.
9. Kim S, et al. The effects of green tea on acne vulgaris: A systematic review and meta‐analysis of randomized clinical trials. Phyther Res. 2020;6809.
10. Pupala SS, et al. Topical application of coconut oil to the skin of preterm infants: a systematic review. Eur J Pediatr. 2019;178(9):1317–24.
11. Boyar V, et al. Clinical experience with Leptospermum honey use for treatment of hard to heal neonatal wounds: Case series. J Perinatol. 2014;34(2):161–3.